Otizmden Korkmayın: Onu Aşabilirsiniz!

Otizmden Korkmayın: Onu Aşabilirsiniz! - Otizm için yaşamın ilk 3 yılı önemlidir. İlk 3 yıl gelişim gözlemi kritiktir.

Tüm farklı gelişim yelpazesinde olduğu gibi otizmde de en önemli adım erken teşhis. Ailelerin düştüğü en büyük tuzak ve erken müdahalenin en büyük düşmanı ise “Bizim çocuk böyle işte.”  algısı. Aileler genellikle “Bizim çocuk umursamaz, ismini söylüyorum ama bakmıyor.” ya da “Arabaları veya herhangi  başka bir oyuncağı çok sever. Bir sürü oyuncağı var sadece onlarla oynuyor.” veya “O dikkatli, hafızası o kadar kuvvetli ki bütün markaların adlarını ezbere biliyor.” vb. gibi otizm veya başka bir gelişimsel durumun belirtilerini, çocuklarının yapısal/kişilik özelliklerine atfedebiliyorlar.

Kişisel özellik olarak görülen bir durum için de bir uzman desteği almak gerekmiyor pek tabi. Fakat ne yazık ki böyle geçen her an, çocukların bireysel eğitim sürecinde atılacak adımları geciktirmekte ve eksiltmekte. Bu yolculuk oldukça uzun. Anne babaların özellikle de evlatları ile ilgili konulara dair herhangi bir olumsuzluğu, farklılığı veya güçlüğü kabullenmeleri hiç kolay değil. Zaten geç fark edilmiş vakalarda, aileler ile çalışırken bizler görüyoruz ki aile ne özensizliğinden ne de dikkatsizliğinden uzmana geç başvurmuş. Anne baba sadece en naif duyguları ile gözlerini kapatmış bu duruma. Bu çok anlaşılır. Ancak çocuklarımızın doğru zamanda, doğru destek ile gösterebilecekleri gelişim adına yüreklere taş basmak ve doğum itibarıyla gözleri dört açıp, olabildiğince objektif gözlemlemeye çalışmak gerekiyor çocuk gelişimini.

Bunu sağlamak için:

Şartlar el verdiğince bir çocuk doktoru kontrolünde olmaya gayret etmek ilk koşul.

Kardeşlerinizin, komşularınızın vb. çevrenizdeki kişilerin sizin çocuklarınız ile yakın yaşlarda olan çocuklarının gelişimlerini gözlemlemeniz (Burada amaç mukayese etmek değil elbette, çünkü her çocuk gelişimi farklı seyretmektedir.) Kimi daha erken konuşur, yürürken kimi çok daha geç kazanıyor olabilir bu becerileri.) genel itibarıyla gidişatın farkında olmanız yardımcı olabilir fikir edinmenize.

Uzmanların ‘normal’ gelişim ile ilgili kitaplarını okumak. Hangi ayda yaklaşık olarak ne olması bekleniyor bilgisine sahip olmanız, beklenenin dışında bir şeyler olduğunu daha hızlı fark etmenize yardımcı olabilir.

Otizm ve kimi alt türleri ile ilgili önemli bilgiler:

Otizm için yaşamın ilk 3 yılı önemlidir. İlk 3 yıl gelişim gözlemi kritiktir.

Otizm bir hastalık ya da bir bozukluk değil nöro-psikiyatrik, gelişimsel bir sendrom; bir durumdur.

Otizmli kişileri tanımlamak için bir çok özellik vardır ancak çoğunlukla bunların tümü aynı anda görülmez.

Bu özelliklere kısaca değinecek olursak:

Göz iletişiminde eksiklik.

İsmine tepki vermeme.

Acı-ağrı hissetmeme. (Düştüğünde, sıcağa değdiğinde, canı acıdığına dair tepki vermeme vb.)

Tekrarlayıcı bedensel devinimler (üst bedenin sürekli sallanması, el veya parmakların belirli hareketleri vb.)

Tekrarlayıcı cümleler ya da karşısındaki kişinin söylediklerini tekrarlama.

Kendine özgü bir dil kullanımı.

Aynılık konusunda ısrar.

Değişen düzene aşırı tepki gösterme.

Koku ve sese aşırı hassasiyet

Erken yaşta, gelişmiş okuma becerisi. Okuma sökülür fakat okunandan anlam çıkarılamaz.

Toplumsal iletişimi başlatamama.

Yukarıda genel itibarıyla, ayrıntılandırmadan otizm ve kimi alt tiplerinde gözlemlenebilen belirtilere değinilmiştir. Amaç çocuklarımızı şüphe ve tedirginlikle yetiştirmek değil elbet, ancak onlar ile ilgili durumların bilincinde olmak önemli. Sizi endişelendiren bir durum var ise bir uzmandan, geç kalmadan destek almanız önemle tavsiye olunur. Uzman desteği ve doğru eğitim süreci ile çocuklar çok daha sağlıklı ve mutlu yarınlara sahip oluyorlar.